Mówiąc termometr najczęściej mamy na myśli klasyczne urządzenie, a więc termometr do mierzenia temperatury. Jeszcze kilka lat prym w tym zakresie wiódł termometr rtęciowy. Termometr ten – jak sama nazwa wskazuje – do pomiary temperatury ciała wykorzystuje rtęć. Zgodnie z decyzją Unii Europejskiej, a dokładnie Parlamentu Europejskiego, termometry rtęciowe są na terenie Wspólnoty zakazane. Chociaż niegdyś niezwykle popularne, jeszcze jakiś czas temu cieszyły się w Polsce dużą popularnością. Historia termometrów rtęciowych sięga 1582 roku. Wtedy też bliski jego wynalezienia był sam Galileusz. Galileusz skonstruował bowiem specjalistyczny przyrząd nazwany termoskopem. W środku urządzenia Galileusz osadził otwartą u dołu rurkę. Za sprawą pojemnika z wodą i tejże rurki, wahania temperatury były eksponowane poprzez zmianę poziomu wody. Co ciekawe, urządzenie reagowało również na zmiany ciśnienia powietrza. Fenomenalny aparat Galileusza został zauważony przez toskańskiego księcia Ferdynanda II. Sam władca eksperymentował z aparatem przez kolejne lata. Galileusz nie stworzył jednak termometru, a jedynie urządzenie do niego podobne. Pierwszy, przypominający współczesny, termometr powstał w XVIII wieku. Za jego twórcę przyjmuje się pochodzącego z Gdańska, a na stałe mieszkającego w Holandii fizyka Daniela Gabriela Fahrenheita. Fahrenheit opracował przyrząd pomiarowy składający się z wąskiej, szklanej rurki (fachowo zwanej kapilarami) połączonej ze specjalnym zbiorniczkiem na ciecz (np. rtęć). Wraz ze wzrostem temperatury ciecz rozszerzała się i „wędrowała” ku górze. Zawarta na rurce bądź obok niej skala pozwalała bez większych przeszkód odczytać temperaturę. Nadmienić należy, iż to właśnie Fahrenheit wprowadził własną skalę pomiaru temperatury, w późniejszy czasach nazwaną jego nazwiskiem. Skala Fahrenheita jest obecnie mało popularna. Na całym świecie wykorzystuje się bowiem termometryczną skalę Celsjusza, stworzoną w 1742 roku przez astronoma ze Szwecji – niejakiego Andreasa Celsiusa. Współczesny termometr – zbliżony wyglądem i funkcjonalnością do urządzenia z jakiego korzystamy dzisiaj – stworzony został w 1886 roku. Thomas Clifford Allbutt wynalazł specjalne urządzenie medyczne o znacznie mniejszym rozmiarze, umożliwiające zmierzenie temperatury w pięć minut. Historia termometrów, nie tylko modelu rtęciowego, ale i innych, jest niezwykle ciekawa. Jako że rozróżniamy kilkanaście modeli termometrów, mnogość opowieści o każdym z nich pozwala napisać książkę.
Komentarze
